Тэ колян бур паметьын, Öдя!

[ A+ ] /[ A- ]

Менам ыджыд мам, Евдокия Ивановна Кузнецова, война кадö колис öтнас нёль челядьöн. Менам батьлы, Толялы, 1941 воын тырис куим арöс.

Прöщайтлöй!

Кулöмдін районса Куж сиктын мужичöйясöс война вылö нуисны медводдза лунъясас нин. Эжва дорса пристаньын найöс колльöдны чукöртчисны йöз, виччысисны пароход. Моздорас кагаа лэччис пристаньö иÖдя. Ставныс горöн бöрдісны. Медся гораа, верöс бердас ляскысьöмöн, лимзаліс öти том ичмонь.Öдя сэки Венялы шога ышловзис: «Кыдз нö ме нёль челядьнас тэтöг овны кута?..» Бöрдысь нывбаба друг ланьтіс да жальпырысь шуис сылы: «Ме кö сы мында челядьöн коли, муні эськö да öшöдчи…»

Öдя эз öшöдчы весиг сэк, кор Веняöс некымын тöлысь мысти пуксьöдісны дзескыдінö да нуисны кытчöкö Войвылö. Пуксьöдісны сыысь, мый сяммис пышйыны немеч пленысь, кытчö веськаліс война вылын медводдза жö тышын. Веня сэки тöдіс нин, мый немечысь пышйöмысь сійö кикöртöдаласны, сы вöсна кадсö эз вошты, локтіс гортас бöръяысь видзöдлыны челядьыс да гöтырыс вылö. Сідз и шуис: «Прöщайтлöй!». СэсяньÖдя Веняöс некор нин эз аддзыв…

Мамö, льöльö вай!

Кöть шогыс пöдтіс да топöдіс сьöлöмсö, колiс овны челядьыс ради. Медся ыджыд нылыс, Машö-ыс, кольччыліс горт овны, аÖдяöс быд асыв вöтліс трудоденявны скöт картаö колхозса бригадир. Нывбаба уджаліс водз асывсянь сёр рытöдз, ставсö коліс вöчны-бергöдны ас киöн да вынöн: вöвъяссö кодöс война вылö нуисны, кодöс тшыгысла начкисны, трактор дзоньтавны вöлі некодлы. Скöт картаысь йöвтор гортö нуöм йылысь сёрни эз вöв, бригадир та бöрся видзöдіс стрöга.

Тшыгысла ёна омöльтчис медічöт Толя пиыс.Öдя юбка улас кöртавліс сулея да лысьтысигас гусьöникöн кисьтлывліс сэтчö йöв. Машö вайлiс мышку вылас Толяöс мамыс дорö да карта саяс кагаöс юктöдлiсны йöлöн. Сöмын öтчыд бригадир казялöма йöв петкöдöмтö да локтöма кыйöдчыны. Ичöт Толя челядь вежöрнад эз гöгöрво, мыйла сылы оз сетны йöвтö, да кутіс горзыны: «Мамö, льöльö вай!»Öдя сэки ёна повзис да кутіс шöпкöдны Машöлы: «Öлöд кагасö, тупкы сылысь вомсö, ставнымöс пуксьöдасны!» Бöрдысь кагаöс Машö котöрöн нуис гортас, аÖдялöн сьöлöмыс сэки гудрасис шогысла.

Шогсьыс курыд

Сэки бригадир чорыда öлöдісÖдяöс, шуис: «Мöдысь кö кута, тюрмаын сісьман, а челядьыд мир туй вылö корны петасны…»

Збыльысь муртса эз петны мир туй вылö семьянас, кор тшыгыслаÖдялöн да челядьыслöн пыкталіс ки-кокныс. Пызьыс эз вöв да, сёйисны кача нянь. Тулыснас пожöм кырсь увсьыс гирскисны лисö, косьтісны да вöчисны пызь. Видзöдан да, быттьö и шобді пызь кодь еджыд, но кача нянь-сьыд рушкуыд дундö и кокыд пыкталö. Сиктса уна челядь бауöн кыскасисны нин тшыгысла,Öдялысь челядьöс кулöмысь мездіс мöсныс.

Сиктсянь ылынкодь, Пурыбъёль дорын,Öдя гусьöн лöсьöдіс восьсаинын мутор, бертіс эжасö да гöрис, мыйта тырмис выныс. Кöдзис сэтчö ид, а арнас кыскаліс шепъяссö косьтыны пывсянас. Вартігас суис сійöс суседкаыс, став идсö куртіс да нуис. Шуис: «Шыасян кö кодлыкö, явита, кытчö колö!»Öдялöн сьöлöм вылас вöлі курыд…

Веня эз лок

Кужса уна мужичöй пуктіс война вылын юрсö. Эз лок и Веня. Öдя быдтіс челядьсö öтнас, пöрысьмис да кусыньтчис. Дыр кад мысти сиктсöвет дорын сувтöдісны война вылын усьöмаяслы изйысь ыджыд памятник. Вöлі сэні и «Кузнецов Вениамин Николаевич» гижöдпас. Быд волігöнÖдя дыр сулаліс из вылас кисö пуктöмöн, думсьыс сёрнитіс верöсыскöд.Öти во эз судзÖдялы öкмысдас арöсöдз, кувсис. Югыдін да шоныдін…

Веня Толя Наталь.

Сыктывкар.

Снимок гижысьлöн.

Комментарии:

Добавить комментарий

Свежий выпуск: 18 апреля

Осторожно — мошенники!