Май 9-öд лунö 73-öдысь кыпыда пасйим Победалысь лун. Быд семьяын, быд сьöлöмын ыджыда пыдди пуктöмöн видзöны вежöраныс найöс, кодъяс вуджисны вир кисьтан тышъяс. Пöль-пöчьяслöн, батьяслöн да матыссаяслöн снимокъясöн петкöдчысьяслöн лыд содö воысь воö да сикт-грездъясын «Кувлытöм полк» тувсов шор кодь. Восьлалiсны котыръясын уджалысьяс, велöдчысьяс, чужанiнö волысьяс.
— Менам бать Тимофей Кондратьевич Першин вöрöгкöд тышкасис Белоруссияса фронт вылын, доймавлiс. Повтöмлунысь пасйисны коймöд тшупöда Слава орденöн. Кулiс, кор меным вöлi 12 арöс. Тышъяс йылысь казьтывны эз кöсйы, но гöгöрвоа, кутшöм сьöкыдлунъяс сiйö вуджис. «Кувлытöм полк» öтувтö ставнымöс. Ог вунöдöй найöс, кодъяс дорисны Победа, — висьталiс Анна Тимофеевна Патынок, кодi чужис-быдмис Керчомъяын, дыр олiс Войвылын да бергöдчис Кулöмдiнö.
— Ме ачым Климовскысь, семьякöд ола-уджала Кулöмдiнын. Менам ыджыд бать Иван Ульянович Лопырев йылысь меным висьталiсны чожöй да мамöй. Вöлi Ленинград дорын, мездiс карсö фашистъясысь. 1943 воын ёна доймалiс да госпитальын бурдöдчöм бöрын бергöдчис чужанiнö. Вöлi кипöла. Уджалiс лесничествоын. Кулiс 1993 воын , — сёрнитiс Василий Степанович Лопырев.
— Усис шуд восьлавны «Кувлытöм полккöд». Тайö луныс медся тöдчана. Нуи ыджыд бать Василий Алексеевич Ногиевлысь снимок. Снимайтi талунъя став петкöдчöмсö да ыста Болгарияö, кöнi ола 26 во нин. Ме ола Димитровградын. Россияысь сэнi матö 30 олысь быд во чукöртчылам май 9 лунö рочьяслöн «Надежда» клубö. Сэсянь война вылын усьöм да бергöдчöм йöзлöн гижöдъясöн мунам нуръясянiнö, кöнi найöс казьтылам чай юигмоз, — пасйис Людмила Юрьевна Ангелова.
Юрсиктын Победалысь знамя нуöм да «Кувлытöм полккöд» восьлалöм бöрын ставöн чукöртчылiсны казьтылан пас дорын. Тылса уджалысьясöс, войнакадся челядьöс, налысь матыссаясöс да рöдвужöс, а сiдзжö кулöмдiнсаясöс да бокысь локтысьясöс чолöмалiсны, пасйисны Победалысь ыджыд тöдчанлунсö районлöн сöветöн веськöдлысь А.Н.Кондрашкин, районса администрацияöн веськöдлысь С.В.Рубан, районса военком О.В.Ватанский, олöмаяслöн районса котырöн юрнуöдысь Г.А.Кравченко, «Кулöмдiн» овмöдчöминса администрацияöн веськöдлысьлысь могъяс олöмö пöртысь В.П.Игнатов.
— Война пансян воын меным вöлi 11 арöс. Дзолясянь тöдлi сьöкыд удж. Колхозын тулыснас гöрим-кöдзим, гожöмнас заптiм кöрым. Эз вöв кокни и война кусöм бöрын, но венiм ставсö. Менам нёль челядь. Найö да налöн быдтасъяс видзöны-тöждысьöны бура. Ола öтнам, но пыр кодкö да орччöн. Мый нöшта колö пöрысь мортлы? — синвасö чышкалiгмоз сёрнитiс Носимысь Надежда Егоровна Зезегова.
Культура керка водзын гажöдiсны сьылысь-йöктысь котыръяс. Шöр библиотекаса уджалысьяс петкöдлiсны музейысь вайöм салдатлысь паськöм, тасьтi-пань да мукöдтор. Йöз окотапырысь кышавлiсны шинель, китель, босьтлiсны гудöк. Орччöн резьöдiсны-тэчисны автомат, вочавидзисны война йылысь юалöмъяс вылö. Видзöдiсны айму дорйысь 133 морт йылысь вöчöм 10 альбом, кодъяслы панассö пуктылiсны велöдысьяс С.П.Касева, А.В.Сладкоштиева, Б.М.Юдин. Война вылын вöвлöмъяс йылысь казьтылöмъяс чукöртасны и водзö.
Вердiсны рокöн, юктöдiсны чайöн.
Казьтылан пас дорсянь Пармаöдз велосипедöн мунöм сиис Победалы А.И.Пименов. Рытнас йöктiсны, вöлi салют.
Гижöд да снимокъяс Марина ДАДАШОВАЛÖН.